San Mamés – symbol Bilbao

Bilbao bez San Mamés jest jak Paryż bez Wieży Eiffla”, powiedział kiedyś były francuski piłkarz a następnie trener, Luis Fernández. Trudno się z tymi słowami nie zgodzić. W końcu na starym San Mamés Athletic rozgrywał swoje spotkania przez 100 lat. Baskowie do tego stopnia zżyli się ze swoją piłkarską mekką, że nowy stadion przejął nazwę po swoim poprzedniku.

Najlepiej na swoim

Athletic Club swoje pierwsze spotkania (lata 1898-1901) rozgrywał na Campo Santa Eugenia w Getxo. W 1901 roku Baskowie przenieśli się na Campo Lamiako w Leioa, gdzie pozostali do 1910 roku. Kolejnym obiektem był Campo Jolaseta w Neguri. Ciągle przeprowadzki oraz zwycięstwo w Copa del Rey w 1911 roku sprawiły, iż klub zaczął myśleć o własnym stadionie. 10 grudnia 1912 roku dobyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Athletiku Bilbao w celu zatwierdzenia budowy nowego obiektu. Koszty oszacowano na 50 000 peset. Niemalże całość sumy (40 770 peset) pochodziła od fanów zespołu, dzięki czemu budowa ruszyła już w styczniu 1913 roku. Kierownikiem projektu został znany w Kraju Basków architekt – Manuel María Smith, który potrzebował zaledwie siedmiu miesięcy na budowę. Stadion początkowo mógł pomieścić ponad 7000 kibiców, z czego 3000 miało komfortowe warunki na nowej drewnianej trybunie.

Obiekt oddaje cześć jednemu z pierwszych chrześcijan: Mammesowi z Cezarei, którego Rzymianie rzucili na pożarcie lwom. Jeśli wierzyć zapiskom z tamtych czasów Mammes zdołał oswoić zwierzęta, lecz później zginął śmiercią męczeńską, za co uznano go świętym. Stąd wziął się również przydomek klubu Los Leones, Lwy>.

Inauguracja odbyła się 21 sierpnia 1913 roku. Athletic mierzył się wówczas z Racingiem Irún (1:1). Zaledwie pięć minut po pierwszym gwizdu historyczną bramkę strzelił legendarny Pichichi. W 1926 roku, cztery lata po śmierci genialnego piłkarza, pod stadionem San Mamés zostało odsłonięte popiersie pierwszej chluby klubu, przy którym drużyny przyjezdne składały kwiaty. Zaledwie siedem lat od zakończenia budowy stadion został powiększony do 9000 miejsc. Co ciekawe San Mamés stał się własnością Los Leones dopiero w 1945 roku. Dopiero wówczas Athletic Bilbao w całości nabył prawa do gruntów obiektu.

Zmiany, zmiany, zmiany…

W całej swojej długoletniej historii stadion przeszedł cztery zmiany konstrukcyjne. Najbardziej znacząca miała miejsce w 1952 roku, gdy powstał, charakterystyczny i innowacyjny jak na swoje czasy, łuk. Poza nim zbudowano również największy wówczas wzmocniony betonem dach obiektu sportowego w Europie. Nad całością zmian pracował zespół architektów (Domínguez Salazar, Magdalena Gayán, Miguel González) oraz inżynier Fernandez Casado. Pozostałe trybuny zbudowano kolejno w 1956 roku (trybuna południowa), w 1962 roku (północna) i w 1972 roku (wschodnia). Po zakończeniu 20 lat prac San Mamés mógł pomieścić rekordowe 47 000 osób. Kolejna przebudowa miała miejsce w 1997 roku, gdy trzeba było zmniejszyć pojemność stadionu do 40 000 miejsc ze względu na przepisy bezpieczeństwa UEFA (usunięto miejsca stojące).

San Mamés był bez wątpienia najbardziej znanym elementem architektury Bilbao oraz jednym z najstarszych obiektów piłkarskich w Europie. Warto dodać, iż na tym legendarnym stadionie miały miejsce finały Copa del Rey, spotkania reprezentacji Hiszpanii (od 1990 roku również Kraju Basków), mecze mistrzostw świata w 1982 roku oraz finał Pucharu UEFA w 1977. Niestety kiedyś musiało dość do zmiany wysłużonego obiektu na nowszy model…

Nowe San Mamés

Pierwsze plany budowy pojawiły się w 2004 roku. Dwa lata później klub oficjalnie przedstawił plany nowego stadionu. Jednak kryzys spowodował, iż prace ruszyły dopiero w maju 2010 roku. Nowy obiekt miał pomieścić około 55 000 kibiców. Koszty oszacowano na 173 miliony euro. Otwarty w 2013 roku stadion musiał zastąpił obiekt o tej samej nazwie, który służył klubowi 100 lat. Inauguracja nowego San Mamés nastąpiła 16 września 2013 roku podczas meczu ligowego Athletiku Bilbao z Celtą Vigo (3:2). Pojemność stadionu została nieco zwiększona i pomieści obecnie 53 289 miejsc (z możliwością rozbudowy o kolejne 2000).

Dojazd

San Mamés znajduje się około 2 km na wschód od centrum starego Bilbao, blisko głównych dzielnic handlowych czy muzeum Guggenheima. Pół godziny pieszo zajmie dotarcie od dwóch głównych dworców kolejowych w Bilbao, które znajdują się niemal obok siebie. Można również wybrać transport metrem wysiadając na Casco Viejo (stare centrum miasta) lub Abando, by po kilku przestankach trafić na San Mamés. Wracając z muzeum Guggenheima na stadion można dojechać również tramwajem wybierając linię biegnącą wzdłuż brzegu rzeki Nervión.

Wielbiciele czterech kółek powinni jechać autostradą A-8, następnie zjechać na N-634 i po minięciu szpitala lub hotelu Zenit (w zależności od kierunku jazdy) udać się na północ w kierunku Sabino Arnana. Po około 600 metrach należy skręcić w lewo.

Gastronomia i noclegi w pobliżu

San Mamés znajduje się na niemalże w centrum Bilbao, co oznacza, że ​​istnieje niedaleko od obiektu można spotkać bary, kawiarnie, czy restauracje. Dla osób szukających noclegu polecam: hostel San Mamés, hostel Pil Pil, hotel Hesperia Zubialde, oraz NH Villa de Bilbao, które są zaledwie kilka minut spacerem od stadionu.

Bilety

Bilety na mecze Los Leones można kupić on-line, w kasach na San Mames (na ogół otwarte są na dwa dni przed rozpoczęciem meczu), lub za pośrednictwem bankomatów BKK (tylko w dniu meczu). W przypadku spotkań z Atlético Madryt, FC Barceloną, Realem Madryt, czy lokalnych derbach należy dokonać rezerwacji z kilkudniowym wyprzedzeniem. Ceny biletów zależą od klasy przeciwnika. Zwykle wahają się od 30 euro (miejsca za bramką) do 110 euro (miejsca na jednym z boków).